Çene Cerrahisi (Genioplasty)
Çenede meydana gelen şekil bozuklukları çok çeşitlidir, genellikle gelişimsel problemlere bağlı olarak görülmektedir. Ancak bazen kazalar sonucunda da ortaya çıkabilir. Çenede şekil bozukluklarında önemli problemlerden biri, olaya dişlerin de iştirak edip etmediğidir. Çünkü buna bağlı olarak ameliyatta kullanılacak teknik, planlama ve iyileşme süresi farklılıklar gösterir.
Çenedeki şekil bozuklukları şöyle sıralanabilir;
- Çene kemiğinin yana kayması
- Üst çenenin yeterince gelişmemesi
- Üst çenenin alt çeneye göre aşırı ileride olması
- Alt çenenin yeterince gelişmemesi
- Alt ve üst çenenin beraberce gelişim kusuru
Normal şartlarda üst çenenin dişleri, alt çenenin dişlerini örtecek şekilde, hafifçe alt dişlerin önünde bulunur. Bunun dışındaki her türlü alt ve üst diş ilişkisi düzeltilmesi gereken bir durum yaratmaktadır. Bu tedavi; bazen sadece ortodonti ile bazen de ortodontinin yeterli olmadığı ya da geç kalındığı durumlarda, ortodontik düzenleme sonrası yapılacak çeneye yönelik ameliyatlarla olmaktadır. Ameliyattan sonra ortodonti tedavisi bir süre daha devam etmelidir.
Bazen dişler birbiriyle normal oklüzyon ilişkisinde olduğu halde alt çene, üst çeneye göre önde, arkada veya yanda kalabilir. Bu şekildeki çene bozukluklarında dişlere yönelik müdahale gerekmeden, sadece çene ucu kemiğine müdahale ederek çene ucu estetiği ameliyatları yapılabilmektedir.
Ameliyat
Ameliyat çenedeki rahatsızlığa göre değişkenlik gösterir.
Çene ucu küçük ise yapılacak ameliyat;
Çene ucu kemiği kesilerek gerektiği kadar ileri alınıp tespit edilir.
Çene ucuna protez yerleştirilerek çene ucu büyütülebilir .
Çene ucu yanda ise yapılacak ameliyat;
Çene ucu kemiğinin kesilerek ortaya kaydırılıp tespit edilir.
Çene ucu büyük ise yapılacak ameliyat;
Çene ucunun gerektiği kadar kesilip geri alınıp tespit edilir. Çene ucundaki fazla kemik kesilip çıkarılır.
Diş uyumsuzlukları (ısırma problemi) olduğu zaman yapılacak ameliyatlar;
- Üst çenenin ileri alınması
- Alt çenenin geri alınması
- Alt veya üst Çenede Distraksiyon uygulamaları
Böyle durumlarda yapılacak ameliyatlar öncesinde ortodontik planlama ve tedavi dişlerin ameliyata hazırlanması ve ameliyattan sonra oluşacak yeni pozisyonlarının belirlenmesi açısından çok önemlidir. Bu tedavi yaklaşık 6 ay kadar sürmektedir. Kişinin ağız ve diş yapısı ameliyata uygun hale geldiğinde ortodonti tedavisine ara verilip ameliyat yapılır. Ameliyattan sonra belirli bir süre alt ve üst çene birbirine tespit edilerek ağzın açılması engellenmektedir. Bu dönem ameliyatta uygulanacak tespit yöntemine göre 3 hafta veya 8 hafta olmaktadır. Bu dönemde hasta sıvı gıdalarla beslenmekte kalorisi yüksek solüsyonlar hastaya reçete edilmektedir. Bu şekildeki ameliyatlara bağlı olarak alt dudakta geçici veya kalıcı his kusurları oluşabilir, şişlikler çene ucu estetiğine göre daha uzun sürebilir. Ameliyat sonrasında ortodonti tedavisi 6 ay kadar devam ettirilmelidir.
Tüm bu ameliyatlar genel anestezi ile yapılmaktadır. Kesi ağız içinden yapılacağı için deride herhangi bir iz kalmayacaktır. Şişlikler daha az olmakta ve daha kısa sürmektedir. Ağrı daha az oluşmaktadır. İyileşme dönemini de 1 hafta veya 10 gün ile sınırlıdır. Bu dönemde kişinin sıvı gıdalarla beslenmesi ağız içinde yara problemi yaşamaması açısından önemlidir. Dikişler kendiliğinden eriyen türde olduğu için dikiş alınması gerekmez.